Аѓтар і выдавец падалі вам гэтую электронную кнігу толькі для асабістага выкарыстання. Вы не маеце права якім-небудзь чынам рабіць гэтую электронную кнігу агульнадаступнай. Парушэнне аѓтарскіх правоѓ супярэчыць закону. Калі вы лічыце, што копія гэтай электроннай кнігі, якую вы чытаеце, парушае аѓтарскія правы аѓтара, калі ласка, паведаміце выдаѓцу па адрасе: us.macmillanusa.com/piracy.
OceanofPDF.com
Змест
Тытульны ліст
Апавяшчэнне аб аѓтарскіх правах
Увядзенне
Выпадак з безграшовы шевалье
Лялечнік з Маригото Уок
Авантура забытага Парасоніка
Клічце мяне Уиггинс
Выдатная гульня Майкрофта
Ведзьма з Грынвіча
ПРАЛОГ
КІРАђНІК 1 - ЧОРНАЯ СМЕРЦЬ
КІРАђНІК 2 - ПУСТЫ ТРУНУ
КІРАђНІК 3 - БАЛОТНЫ ГАРАДОК
КІРАђНІК 4 - МЕСЬЕ ВІКТАР
КІРАђНІК 5 - ФЕЕРВЕРК
КІРАђНІК 6 - ЧУМА НАД ЛОНДАНАМ
КІРАђНІК 7 - ЖАХ У ЛОНДАНСКІМ ТУМАНЕ
ЭПІЛОГ
Шмат гадоѓ таму і ѓ Іншым месцы
Місіс Хадсон Аддаецца ђспамінам
Кабарэ з Забойцамі
Эцюд у аранжавых танах
Загадка маладога пратэстоѓца
Прыгода ѓ нябесных снягах
А астатнія ...
Таксама Майклам Курландом
Пра аѓтараѓ
Заѓвагі
Старонка аѓтарскіх правоѓ
OceanofPDF.com
Увядзенне
О, вогненная муза, якая ѓзьнеслася б на самыя яркія нябёсы вынаходкі; каралеѓства для сцэны, прынцы, каб дзейнічаць, і манархі, каб сузіраць смажання клімат: расліны жывуць сцэну! Тады - ну, тады вы б чыталі Шэкспіра замест Шэрлака Холмса. Генрых V, або Хэнк Чынквэ, як нам падабаецца называць яго, калі быць дакладным. Што агульнага ѓ Уільяма Шэкспіра і Артура Конан Дойля? Яны абодва, па-сапраѓднаму не імкнучыся, стварылі выдуманых персанажаѓ, якія дасягнулі літаратурнага эквіваленту неѓміручасці.
Без асаблівых намаганняѓ? Так, я думаю, гэта дакладна як для Шэкспіра, так і для Конан Дойля. Не тое каб яны не рабілі ѓсё магчымае, каб ствараць выдатныя гісторыі для сваёй публікі, але ні адзін з іх не меркаваѓ, што яго творы перажывуць яго на стагоддзі. Паглядзіце, як Шэкспір назваѓ некаторыя з сваіх п'ес: Камедыя памылак - гэй, гэта камедыя; персанажы працягваюць здзяйсняць гэтыя памылкі, вось што робіць яе вясёлай. Як вам гэта падабаецца- усё роѓна што сказаць: "Я думаю, што гэты сюжэт дурны, але пачаткоѓцам падабаюцца падобныя рэчы, так што вось ён". Шмат шуму з нічога - наколькі сціплым вы можаце быць? "Працу любові страчаны"- гучыць як дрэнны сітком. (Шэкспір, па-відаць, таксама напісаѓ п'есу пад назвай "Перамога любоѓнага працы", якая была, э-э, змешчана недарэчна. Калі вам атрымаецца знайсці асобнік, скажам, на задняй паліцы якой-небудзь старой бібліятэкі, вы самі можаце атрымаць спрыяльнае згадванне ѓ пары падручнікаѓ.)
А Конан Дойл, як мы добра ведаем, быѓ настолькі невысокага меркавання аб сваім папулярным дэтэктыве-кансультанта, што зрабіѓ усё магчымае, каб забіць яго, каб пакінуць сабе больш часу для напісання сваіх сур'ёзных гістарычных твораѓ, такіх як Міка Кларк і Белы атрад.
Што такога можна сказаць пра Шэрлака Холмсе, чаго не было сказана раней? Яго подзвігі былі апісаны сэрам Артурам Конанам Дойл (на дадзены момант мы адкінем зацвярджэнне, што Конан Дойл быѓ усяго толькі "агентам" доктара Джона Ватсана); пашыраны Адрыянам Конан Дойл, Джонам Дыксанам Кары і іншымі; стылізаваныя Жніѓнем Дерлетом, Робертам Л. Фишем, Энтані Бушу, Джонам Ленанам і мноствам іншых; спародированы Маркам Твэнам, Стывенам Ликоком, П. Г. Вудхаусом і незлічонымі легіёнамі іншых.
Кожны аспект выдуманага існавання Холмса абмяркоѓвалася, аналізаваѓся, а высновы аспрэчваліся такімі выбітнымі літаратарамі, як Вінцэнт Старрет, Уільям Бэринг-Гулд, Рональд Нокс, Рэкс Стаут і Дораці Сэйерс, і гэта толькі тыя, хто прыходзіць на розум лягчэй за ѓсё. (Калі вы прыхільнік Холмса, у вас, верагодна, ёсць свой уласны спіс любімых нерэгулярных персанажаѓ, і вы злёгку пакрыѓджаны на мяне за тое, што я не згадаѓ Падлогі Андерсона, Айзека Азімава, Джона Кендрыка Бэнгса, Марціна Гарднера, Майкла Харысана, Джона Беннетта Шоѓ, Нікаласа Меера, Джона Гарднера або, магчыма, Коліна Уілсана. Што ж, выбачайце; яны проста не прыйшлі ѓ галаву.)
Людзі, якія кажуць такія рэчы, казалі, што існуе толькі пяць агульнапрызнаных выдуманых персанажаѓ: Санта Клаѓс, Рамэа, Супермэн, Мікі Маѓс і Шэрлак Холмс. Некаторыя пашырылі б спіс, дадаѓшы ѓ яго Дон Кіхота, Дона Хуана, Кінг-Конга, Дораці (вы ведаеце, Дораці Чараѓніка), Багза Бані, Цуд-жанчыну, Чарлі Чана, Джэймса Бонда і, магчыма, Піцера Пэна, і, як говаривала мая бабуля, яны таксама маюць рацыю.
Акрамя таго, ёсць тыя, якія адышлі на другі план. Пяцьдзесят гадоѓ таму амаль любы пісьменны дарослы, чыім роднай мовай была англійская, мог даведацца, напрыклад, Раффлса, Ніка Картэра, Стэлу Далас, Эфрама Татта, Берці Вустера і Бульдога Драммонд. Але сяброѓства ѓ гэтым клубе выдуманай эліты для большасці мінуча; персанажы старэюць і знікаюць з грамадскай свядомасці, замяняючы больш маладымі, сучаснымі творамі.
Але Шэрлак Холмс працягвае жыць.
Людзі, якія займаюцца падобнымі рэчамі, падлічылі, што сёння жыве больш за мільярд чалавек, якія маглі б расказаць вам, хоць бы ѓ нейкай смутнай форме, кім быѓ Шэрлак Холмс. Многія з іх не разумеюць, што ён выдуманы персанаж або што, калі б ён быѓ рэальным, яму было б зараз нашмат больш за сто гадоѓ, аб чым сведчыць аб'ём пошты, якую паштовае аддзяленне Лондана працягвае атрымліваць на адрас Бэйкер-стрыт, 221Б.
Што ёсць такога ѓ гэтым тварэнні доктара Конан Дойла, што дазволіла яму так хутка увайсці ѓ пантэон выдуманых несмяротных, увайсці ѓ пяцёрку лепшых і заставацца там больш за стагоддзя? Я выкажу вам сваю тэорыю, але вам прыйдзецца змірыцца з невялікім адступленнем. Далей:
Стварэнне дэтэктыѓнай гісторыі заняло некаторы час. Звычайна лічыцца, што Эдгар Алан По быѓ яе першым практыкам, паколькі ѓ яго апавяданнях удзельнічаѓ кавалера К. Агюст Дзюпэн. (Сустракаѓся Холмс калі-небудзь з Дюпеном? Глядзіце "Прыгода безграшовага шевалье", напісаны гусіным пяром Рычарда Лупоффа, у гэтым самым томе.) Да Дюпена ѓ гісторыях з'яѓляліся дэтэктывы; да Дюпена былі гісторыі аб раскрыцці злачынстваѓ. Што ж тады зрабіла "Забойства на вуліцы Морг" Па першым сапраѓдным дэтэктывам? Проста гэта быѓ першы аповяд, у якім:
• Дэтэктыѓ - галоѓны герой апавядання.
• Пытанне, які неабходна выявіць, з'яѓляецца галоѓнай праблемай аповеду.
• Дэтэктыѓ выяѓляе, то ёсць ён вырашае праблему шляхам прымянення назірання, кіруючыся інтэлектам.
Апошні аповяд Дюпена быѓ апублікаваны ѓ 1845 годзе. На працягу наступных чатырох дзесяцігоддзяѓ, пакуль Артур Конан Дойл не вырашыѓ называць галоѓных герояѓ свайго першага дэтэктыѓнага рамана Шэрлакам Холмсам і Джонам Ватсан замест Шеррингфорда Холмса і Ормонда Сакера (на што паказвае захавалася старонка папярэдніх нататак, прысвечаных задуме "Эцюда ѓ пунсовых тонах"), у свеце мастацкай літаратуры з'явілася толькі некалькі дэтэктываѓ, годных гэтага назвы. "Інспектар Бакет" Чарльза Дзікенса ("Халодны дом", 1853) і "Сяржант Кафф" Уілкі Колінза ("Месяцовы камень, 1868) - вартыя даверу паліцыянты, і іх дзеянні развіваюць сюжэты адпаведных кніг, але яны другарадныя персанажы (не менш чатырох іншых персанажаѓ ѓносяць сваю долю ѓ расследаванне ѓ ходзе "Месяцовага каменя"), і ѓ кожнай кнізе раскрыццё злачынства займае другое месца пасля вывучэння раманістамі таго, як сітуацыя ѓплывае на іншых персанажаѓ.
У "Справе Леружа" (ангельскае назва: Справа Леружа; амерыканскае назва: Удава Леруж), упершыню апублікаваны ѓ 1866 годзе, Эміль Габорио прадставіѓ Лекока, дэтэктыва, які выкарыстоѓвае назіранне, разважанне і лагічнае мысленне (слова, якое пазначае тое, што рабіѓ Дзюпэн; яно азначае лагічнае мысленне) для раскрыцця сваіх спраѓ. Лекок - гэта сплаѓ Дюпена і Франсуа Эжэна Відок, сапраѓднага дэтэктыва, які прайшоѓ шлях ад прафесійнага злодзея да кіраѓніка парыжскага паліцэйскага кіравання ѓ 1811 годзе. Пасля свайго вымушанага выхаду на пенсію ѓ 1827 годзе Відок напісаѓ чатыры тамы мемуараѓ, у якіх даѓ у вышэйшай ступені беллетризованные апавяданні аб сваім майстэрстве дэтэктыва.
Здаецца дарэчным, што першы дэтэктыѓны раман на англійскай мове быѓ напісаны жанчынай: Ганна Кэтрын Грын. Яна называлася Справа Ливенворта, упершыню была апублікавана ѓ 1848 годзе і стала бэстсэлерам. У сваёй кнізе "Крывавае забойства" Джуліян Саймонс распавядае, што справа Ливенворта было любімым чытаннем прэм'ер-міністра Вялікабрытаніі Стэнлі Болдуіна. Паколькі Болдуін упершыню заняѓ пасаду прэм'ер-міністра толькі ѓ 1923 годзе, ясна, што ѓ кнігі, як выказваем мы, прафесіяналы, былі падставы.
Было таксама мноства ѓнутраных пераймальнікаѓ Па, Габорио і Грину. З 1870 года, пасля публікацыі "Дэтэктыва Бауэр" Кенварда Филпа, да 1920-х гадоѓ у так званых танных раманах былі апублікаваныя сотні, магчыма, тысячы дэтэктыѓных гісторый; моцных дзеяннем, невядомасцю, пераапрананнямі, пікантнымі дыялогамі, добрымі людзьмі, якія сталі дрэннымі, дрэннымі людзьмі, якія хочуць быць добрымі. Яны былі слабыя ѓ характарыстыках, сюжэце і ва ѓсім, што набліжалася да рэальнага раскрыцці, але яны рухаліся хутка і, дзякуючы спалучэнню няспыннага дзеянні і экзатычных лакацый, забяспечвалі жаданае палягчэнне ад шэрасці і руціны паѓсядзённым жыцці.
А затым, у 1887 годзе, з'явіѓся Эцюд у пунсовых тонах, і ѓсё больш дробныя спробы былі змытыя, як быццам іх ніколі і не было. Шэрлак Холмс быѓ імгненна прызнаны майстрам вышуку публікай, якая чакала менавіта такога героя, не ведаючы, чаго менавіта яны чакаюць, пакуль ён не з'явіѓся.
Для чытачоѓ апошніх гадоѓ дзевятнаццатага стагоддзя Шэрлак Холмс быѓ ідэальным викторианцем; не такім, якім мы сёння прадстаѓляем викторианцев: чапурыстым, ханжаскіх, падушанымі, празмерна выхаванымі і недарэчна апранутымі педантами, а такім, якімі самі викторианцы сябе лічылі: лагічнымі, трезвомыслящими, навуковымі, зусім сучаснымі лідэрамі цывілізаванага свету. Магчыма, Холмс быѓ залішне лагічны, занадта халодны і за аб'ектыѓны; але гэта проста дазваляла яго чытачам захапляцца ім, не жадаючы быць ім самім. І, падобна Дарвіну, Пастеру, Максвеллу, Бэлу, Эдисону і іншым навуковым геніям таго перыяду, ён разгадваѓ таямніцы, якія ставілі ѓ тупік іншых людзей. І вы маглі назіраць, як ён гэта рабіѓ! Вы маглі бачыць вынікі, калі гэты магутны мозг атакаваѓ праблему з Мостам Тора, або Другім Плямай, або Танцуючымі чалавечкамі.
"Гэта мая праца - ведаць рэчы", - тлумачыць Холмс у "Справе пра асобу". "Магчыма, я прывучыѓ сябе бачыць тое, што іншыя выпускаюць з-пад увагі".
А сёння? У нас ёсць усе гэта, а таксама дадатковае задавальненне ад наведвання таго, што для нас з'яѓляецца іншапланетнай краінай цудаѓ, тантала і газогена, двуколок і квадрацыклаѓ - "Ніколі не бярыце таксі першым у шэрагу", - ад правядзення гадзіны або дні ѓ Лондане, дзе, як выказаѓся Вінцэнт Старрет, "заѓсёды 1895 год".
Магчыма, было непазбежна, што, калі Конан Дойл кіне пісаць часе сагу пра Шэрлака Холмсе, за пяро возьмуцца іншыя. Яшчэ да таго, як Холмс сышоѓ на пенсію, каб заняцца пчалярствам, пачаліся пародыі і стылізацыі. Вінцэнт Старрет, Марк Твен, Джон Кендрыка Бэнгс - усе яны не змаглі выстаяць перад жаданнем стылізаваць ці спародировать тварэнне доктара Дойла. У артыкуле ѓ нямецкім часопісе 1973 года П'ер Лаша адзначае, што ѓ перыяд з 1907 па 1930 год з'явілася больш за 300 рабаванняѓ Холмса. І гэта толькі на англійскай мове, і не лічачы гішпанскай, партугальскай ці шырокага нямецкага серыяла "Аус дэн Геймактен у свеце дэтэктываѓ" (З "Таемных дасье сусветнага дэтэктыва"), у якім фігуруе Шэрлак Холмс, але адсутнічае Ватсан, замяняючы яго юнакоѓ па імя Гары Таксонаѓ.
Але яны былі, у лепшым выпадку, слабымі ѓвасабленнямі Майстра. І большасць з іх нават блізка не падыходзілі да лепшага. Магчыма, самымі паспяховымі з тых аѓтараѓ, якія чэрпалі з канону не толькі натхненне, але і мізансцэну, былі тыя, хто аддаѓ перавагу не знаходзіць яшчэ адну старадаѓнюю запісную кніжку Ватсана ѓ сейфе ѓ Коксе, але хто распавядае свае гісторыі іншым голасам, а не голасам шматпакутнага доктара, хоць дзеянне апавяданняѓ адбываецца ѓ свеце Шэрлака Холмса. У некаторых з іх Холмс па-ранейшаму з'яѓляецца галоѓным персанажам, як у маіх уласных раманах пра прафесара Марыярці, а ѓ іншых Холмс з'яѓляецца ненадоѓга, калі з'яѓляецца наогул.
Працягваецца існаванне выдуманага персанажа не толькі ѓ пастаянна переиздаваемых творах аѓтара, але і ѓ новых творах, створаных іншымі аѓтарамі, з'яѓляецца адным з прыкмет літаратурнага неѓміручасці. Калі гэта так, то Холмс і Ватсан больш несмяротныя (так, я ведаю, быць "больш несмяротным" усе роѓна, што быць "менш мёртвым", але гэта ѓсяго толькі выраз, годнае захаплення), чым большасць, і мы тут значна павялічваем яго даѓгалецце разам з некаторымі вялікімі пісьменнікамі.
Шэрлак Холмс з'яѓляецца ва ѓсіх апавяданнях гэтага зборніка. Яго "Ватсан" у кожным аповедзе - гэта не сам добры доктар, а адзін з легіёну запамінальных другарадных персанажаѓ, якіх Конан Дойл стварыѓ з такой лёгкасцю. Што чытач можа забыцца - прывесці некалькі прыкладаѓ, якія не ѓвайшлі ѓ гэты том -Dr.. Торникрофт Хакстейбл, магістр медыцыны, дырэктар школы Приората і аѓтар кнігі "Другарадныя погляды Хакстейбла на Гарацыя"? Ці Джейбис Уілсан, ліхвяр з Кобург-сквер, з яго вогненна-рыжымі валасамі? Ці Госмер Энджел, жаніх блізарукай Мэры Сазерленд, якому было лёгка знікнуць у дзень яго вяселля, таму што на самай справе ён ніколі не існаваѓ?
І гэтак далей, каб яшчэ раз зірнуць на Шэрлака Холмса вачыма некаторых з тых, хто ведаѓ яго лепш за ѓсіх, але ѓ каго да гэтага часу не было магчымасці распавесці свае гісторыі.
Гэтая кніга ѓяѓляе сабой зборнік новых гісторый пра Шэрлака Холмса, расказаных з пункту гледжання розных людзей, згаданых у арыгінальных гісторыях, за выключэннем доктара Холмса. Ватсан або Шэрлак Холмс. Аѓтары гэтых апавяданняѓ, вызваленыя ад неабходнасці гаварыць голасам Ватсана, развілі свае гісторыі ѓ некалькіх цікавых напрамках. Як місіс Хадсон, шматпакутная бабуля Холмса, займела такога знакамітага жыхара? І хто ж такі быѓ містэр Хадсон. і што з ім стала? Даведайцеся пра гэта ѓ кнізе Лінды Робертсан "Місіс Хадсон успамінае". "Эцюд у аранжавых танах" Піцера Тремейна дасць некаторы прадстаѓленне аб тым, што думаѓ палкоѓнік Себасцьян Моран аб сваім суперніку і немезиде. У рамане Джорджа Алека Эффинджера "Прыгоды ѓ нябесных снягах" Рэджынальд Масгрейв становіцца сведкам сустрэчы Шэрлака Холмса з сумна вядомым доктарам Фу Манча.
Кара Блэк паказвае нам больш познія адносіны Ірэн Адлер з Шэрлакам Холмсам, гісторыю, якая, нават калі б Ватсан ведаѓ пра гэта, засталася б замкнёным у яго старым бляшаным скрыні для папер у сховішчах Cox & Co. Мы даведаемся аб ранніх адносінах паміж Шэрлакам Холмсам і яго выкладчыкам матэматыкі Джэймсам Марыярці. Рычард Лупофф апісвае нечаканыя адносіны паміж маладым Шэрлакам Холмсам і кавалера К. Агюстам Дюпеном.
Я павінен згадаць, што, як мы ведаем, працягу часу стварае правалы ѓ памяці, і, як паказаѓ Рюноскэ Акутагава ѓ сваім аповедзе "Расемоне", розныя людзі будуць бачыць адно і тое ж падзея з цалкам розных пунктаѓ гледжання і могуць выкладаць версіі падзеі, якія, здавалася б, не маюць ніякага дачынення адзін да аднаго. Так і з некаторымі з гэтых гісторый. Не пытайцеся, якія з іх праѓдзівыя: яны ѓсе праѓдзівыя, і ѓсе яны хлусня.
OceanofPDF.com
КАВАЛЕРА К. АГЮСТ ДЮПЕН
"Гэта досыць проста, як вы гэта тлумачыце", - сказаѓ я, усміхаючыся. "Вы нагадваеце мне Дюпена Эдгара Алана По. Я паняцця не меѓ, што такія асобы існуюць па-за гісторый".
Шэрлак Холмс устаѓ і паліѓ трубку. "Без сумневу, вы думаеце, што робіце мне камплімент, параѓноѓваючы мяне з Дюпеном", - заѓважыѓ ён. "На маю думку, Дзюпэн быѓ чалавекам вельмі нізкага ѓзроѓню. Гэты яго трук з умяшаннем у думкі сяброѓ дарэчным заѓвагай пасля чвэрці гадзіны маѓчання сапраѓды вельмі эфектны і поверхностен. Несумненна, у яго быѓ некаторы аналітычны геній, але ён ні ѓ якім разе не быѓ такім феноменам, як, па-відаць, уяѓляѓ сабе Па ".
-Эцюд у пунсовых тонах
аѓтар РЫЧАРД А. ЛУПОФФ
Выпадак з безграшовы шевалье
Я працягваѓ чытаць пры газавай лямпе не па ѓласным жаданні, а па неабходнасці, замест таго, каб дамаѓляцца аб усталяванні новага газавага асвятлення. Падчас маіх вандровак па сталіцы я прысутнічаѓ пры дэманстрацыі цудоѓнага вынаходкі месье Лебона і асабліва ѓдасканаленай ториево-цериевой мантыі, вынайдзенай герром фон Вельсбахом, і ѓ рэшце рэшт падумаѓ аб задавальненні ад гэтага бліскучага спосабу асвятлення, але беднае стан майго кашалька не дазваляла мне дамагацца такога змены умоѓ майго жылля.
Тым не менш, я знаходзіѓ суцяшэнне ѓ тым, што вечарамі сядзеѓ на кукішках ля ачага ѓ сваёй кватэры, маленькі агеньчык з сухога плаѓніка мігцеѓ на камянях, у майго локця стаяла лямпа, а на каленях ляжаѓ том. Радасці старасці нешматлікія, і я не чакаѓ, што выпрабую іх яшчэ шмат месяцаѓ, перш чым пакінуць гэтую планету і яе цяжкую жыццё. Які лёс мог уготовить мне Стваральнік, калі мае вочы зачыняцца ѓ апошні раз, я мог толькі гадаць і чакаць. Святары маглі сцвярджаць, што будзе Судны дзень. Теософы маглі б сцвярджаць, што дактрына Кармы дастасоѓная да ѓсіх істотам. Што тычыцца мяне, парыжскі мегаполіс і яго разнастайныя насельнікі сапраѓды былі досыць сьвецкімі.
Мая ѓвага адцягнулася ад якая ляжыць перада мной друкаванай старонкі, і мой розум блукаѓ па закутках філасофскіх разважанняѓ да такой ступені, што гучны стук у маю дзверы выклікаѓ моцнае ѓзбуджэнне ѓ маёй нервовай сістэме. Мае пальцы аслабілі хватку на кнізе, якую яны трымалі, мае вочы шырока раскрыліся, і гучны стогн сарваѓся з маіх вуснаѓ.
З намаганнем я падняѓся на ногі і прайшоѓ праз сваю халодную і прыцемненыя кватэру, каб адказаць на званок у дзверы. Я ѓстаѓ побач з парталам, отдернув парцьеры, якія трымаѓ задернутыми днём ад дапытлівых поглядаѓ незнаёмцаѓ, а ноччу - ад вільготнага холаду парыжскай зімы. За дзвярыма я заѓважыѓ хлапчука ѓ кепцы, надзетай пад нязграбным вуглом на яго нестриженую галаву, у руцэ ён сціскаѓ якой-то прадмет або шматок матэрыі, якім ён не біѓ ракеткай па маёй дзверы.
Падняѓшы жалезны завалу, які я трымаѓ побач з дзвярыма на выпадак неабходнасці абараніцца ад ѓварвання хуліганаѓ, і накінуѓшы ланцужок на завалу, каб дзверы не адкрывалася больш чым на шырыню далоні, я павярнуѓ завалу і прыадчыніѓ дзверы дастаткова, каб вызірнуць вонкі.
Хлопчыку, які стаяѓ на маім ганку, было не больш за дзесяць гадоѓ, ён быѓ у лахманах і з брудным тварам. Бедны святло з калідора за межамі маёй кватэры адбівалася ѓ яго вачах, ствараючы ѓражанне насцярожанай падазронасці. Мы вывучалі адзін аднаго праз вузкае адтуліну ѓ працягу доѓгіх секунд, перш чым хто-небудзь з нас загаварыѓ. Нарэшце я запатрабаваѓ растлумачыць прычыну, па якой ён парушыѓ мае разважанні. Ён праігнараваѓ маё пытанне, адказаѓшы на яго, назваѓшы маё імя.
"Так," адказаѓ я, " гэта сапраѓды я. Зноѓ жа, мне неабходна ведаць мэта вашага візіту".
"Я не ведаю імя гэтага джэнтльмена", - адказаѓ ён.
"Тады ѓ чым жа заключаецца гэта пасланне?"
Хлопчык паднёс прадмет, які трымаѓ у руцэ, бліжэй да адтуліны. Цяпер я мог разглядзець, што гэта быѓ ліст, складзенае і запячатаны воскам, смятое і пакрытае гразёю. Мне прыйшло ѓ галаву, што хлопчык, магчыма, знайшоѓ газету, валявшуюся ѓ канаве, і прынёс яе мне як частка падступнага плана, але потым я ѓспомніѓ, што ён ведаѓ маё імя, што малаверагодна для неѓтаймоѓнага вулічнага хлапчука.
"Я не ѓмею чытаць, месье", - сказаѓ дзіця. "Джэнтльмен даѓ мне гэта і накіраваѓ да вас дадому. Я трохі разбіраюся ѓ лічбах і змог знайсці ваша ѓстанова, месье.
"Вельмі добра," пагадзіѓся я, "дай мне газету".
" Спачатку мне трэба заплаціць, месье.
Патрабаванне хлопчыка раздражняла, і ѓсё ж ён аказаѓ паслугу і, я мяркую, меѓ права на сваё жалаванне. Магчыма, таямнічы джэнтльмен, які адправіѓ яго, ужо выплаціѓ яму кампенсацыю, але гэта было неспадзяванае акалічнасць, на якое я не мог паѓплываць. Сказаѓшы дзіцяці, каб ён пачакаѓ майго вяртання, я зачыніѓ дзверы, накіраваѓся да месца, дзе я захоѓваю сваю маленькую скарбніцу, і дастаѓ з яе манету ѓ су.
У дзвярах я яшчэ раз абмяняѓ манету на газету і адправіѓ дзіцяці дадому. Вярнуѓшыся да падвойнаму асвятленню каміна і алейнай лямпы, я зламаѓ пячатку, скреплявшую ліст, і разгарнуѓ аркуш паперы. Мігатлівы святло каміна паказаѓ мне працу знаёмай рукі, хоць я і не бачыѓ яе мімаходам шмат гадоѓ, і пасланне, якое было характэрна кароткім і патрабавальным.
Прыязджайце неадкладна. Справа тэрміновае.
Паведамленне было падпісана адной літарай - инициалом D.
Я покачался на абцасах, апускаючыся ѓ старое крэсла, якім карыстаѓся як суцяшэннем і сховішчам ад свету на працягу апошніх дзесяцігоддзяѓ. На мне былі тэпцікі і халат, на галаве начны каѓпак. У мае планы ѓваходзіла пасля невялікага вячэры правесці час за чытаннем, а затым легчы на сваю вузкую ложак. Замест гэтага я пераапрануѓся для прахалоды на вуліцы. Я зноѓ здзейсніѓ набег на сваю бедную скарбніцу і назапасіѓся невялікім запасам манет. Неѓзабаве я выйшаѓ са сваёй кватэры і стаѓ на ганку, прыкрыѓшы за сабой дзверы і павярнуѓшы ключ у замку.
У патрабавальным пасланні не было пазначана ніякага адрасы, і пасыльнага нідзе не было відаць. З-за адсутнасці інфармацыі аб зваротным я мог толькі заключыць, што мой стары сябар ѓсё яшчэ знаходзіцца ѓ кватэры, якую мы калі-то дзялілі, даѓным-даѓно.
Ісці пешшу было занадта далёка, таму я не без працы злавіѓ таксі, якое праязджала і праінструктаваѓ кіроѓцы, куды мне ехаць. Ён глядзеѓ на мяне з падазрэннем, пакуль я не паѓтарыѓ адрас: вуліца Дюно, 33 у Сен-Жерменском прадмесці. Ён працягнуѓ руку і адмовіѓся ѓзбіваць да тых часоѓ, пакуль я не перадам яму ежу.
Вуліцы мегаполіса былі пустэльныя у гэты гадзіну і па большай частцы нямое, калі не лічыць выпадковых крыкаѓ гневу або стогнаѓ адчаю - начных гукаѓ нават пасля таго, як гулякі разышліся па хатах, ці яшчэ куды-небудзь.