Глава 4. Традыцыйныя цяжкасцi

Некраманту было тужлiва. За час палёту нi адзiн з пас'янсаў так i не сышоўся, у спехам размарожанай курыцы зусiм не апынулася трыбухаў, а зоркi, нiбы здурэючы, кружылiся на аглядным экране ў дзiкай каруселi. Нарэшце ён, не вытрымаўшы, заявiўся прама ў рубку.

- Мне ўсё гэта не падабаецца, - буркнуў ён, са скрыгатам паварочваючы да капiтана крэсла другога пiлота.

- А гэта табе падабаецца? - Кiркс зноў выклiкаў у памяцi выяву патрульнага крэйсера. Ведзьмака адчувальна перасмыкнула.

- I гэта не падабаецца.

- Якi ты пераборлiвы, - капiтан вырашыў дазволiць сабе невялiкую дзёрзкасць - у космасе чарадзей цi наўрад адважыцца вядзьмарыць. - Ты ж нiбыта вырашыў.

- Менавiта, што накшталт, - некрамант задуменна пабарабанiў пальцамi па прыборнай панэлi, выпадкова закрануўшы пару перамыкачоў. Тая, весяла пiснуўшы, засвяцiлася, як навагодняя елка. - Ой, а ў цябе прагожа... Дарэчы, што гэта за дрэва?

- Елка, - капiтан, збляднеўшы, схапiўся за штурвал - чарадзей прымудрыўся ўлучыць аварыйны вынахад з гiперпрыжка, i цяпер карвет шустра вывальваўся ў звычайную прастору. - Прысця...

На аглядным экране ўспыхнула незвычайна яркае сонца, i бартавы кампутар тут жа завыў сiрэнай - карвет ляцеў роўна ў шызы дыск планеты.

* * *

Карабель купаўся ў плазменным воблаку, спрабуючы вырвацца з гравiтацыйнай пасткi. Экiпаж стрымана мацюкаўся - на большае хапала сiл.

- Усе прыметы... - некрамант паерзаў, спрабуючы ўладкавацца ў абадраным крэсле ямчэй, але дарэмна. - Елкi. Я упершыню зразумеў, як адчуваюць сябе тыя, каго ператвараюць у каменныя статуi.

- Не трэба па пульце стукаць, - асоба Кiркса счырванела, як пасля шматдзённай п'янкi. - I нiчога бы не здарылася!

- Прыметы не iлгуць!

- Гэтыя дурныя забабоны, - перад вачамi капiтана ўжо плавалi фiялетавыя кругi.

Карвет здрыгануўся ўсiм корпусам, асвятленне загасла, а перагрузкi раптам змянiлiся кароткiм iмгненнем бязважкасцi. Секундай пазней сiла цяжару iзноў вярнулася, i карабель затрэсла - нiбы той скакаў па купiнах.

- Падобна, мы перажывем гэтую пасадку, - капiтан, дачакаўшыся поўнага прыпынку, нарэшце расцiснуў намёртва сцiснутыя вакол поручняў кулакi - пад пазногцямi запеклася кроў. - Магчыма, я нават паспею аб гэтым пашкадаваць.

* * *

"Бясстрашны" патануў у свежай раллi, закапаўшыся ў перагной па пярэднюю батарэю. Карма з дымлiвымi сопламi рухавiкоў недарэчна тырчала ў паветры, спрэс выняткоўваючы любую магчымасць узлёту.

- Мы прылiплi, - змрочна склаў Кiркс, агiдлiва пакалупаўшы шкарпэткай бота тлустую чорную зямлю.

- Не думаю, - некрамант, хiстаючыся, абраўся з карабля i звалiўся на калены. - Зямелька-то... Ох, - яго бурна вырвала, - апрацаваная.

- На, - гном, уздыхнуўшы, працягнуў чарадзею каробку сурвэтак. Ад Гарына выразна несла свежым пiвам, а на грудзi расплывалася гiганцкая мокрая пляма.

- Дзякуй, - вядзьмак удыхнуў водар некалi каханага напоя, i яго страўнiк зноў вывярнуўся навыварат. - А цяпер адыдзi. Мне...

- Ды я бачу, - гном, адыдучы на пару крокаў, прыгледзеўся ў светлую стужку прасёлка, на якой з'явiлiся нейкiя кропкi. - Нiчога, цяпер мясцовыя прыедуць, разбiрацца за папсаваны ўраджай - яшчэ лепш стане.

* * *

Па люку глуха пляскалi кулi, прымушаючы капiтана нервова ўздрыгваць. Некрамант, лежучы прама на рашэцiстым палу, утаропiўся ў столь немiргаючым поглядам, i выраз асобы пры гэтым у яго было прэпаскуднае.

- Ты нешта задумаў, - заявiў гном. На iм быў чысты камбiнезон з добрым дзясяткам лапак папярок грудзi, i чарадзею тут жа стала цiкава - што жа стала з папярэднiм уладальнiкам адзежы?

- З чаго ты ўзяў?

Гарын ухмыльнуўся.

- Ты сябе ў люстэрка бачыў?

- Я не змагу выбавiць карабель. Няўжо што падняць сотню зомбi... - вядзьмак задуменна пажаваў вуснамi. - Па-мойму, iх тут як раз гэтулькi. Так што калi вы iх хутка перашчоўкаеце...

- Нiякiх "перашчоўкаеце"! - Киркс, зрабiўшы над сабой неверагодны высiлак, усёткi падняўся на ногi. - Мы i так прылiплi па самым "не магу"! Я настойваю на мiрных перамовах.

- Менавiта ўлiплi, - спакойна запярэчыў некрамант, маючы ў выглядзе раскiслую раллю. - I я жадаю гэта выправiць.

- Годзе зверстваў, - нечакана цвёрда заявiў капiтан. - Прынамсi, пакуль не будзе iншага вынахаду!

- Тады давай - для прастаты - ты прадставiш, што iншага вынахаду ўжо няма, - жыва запярэчыў чарадзей. - Звычайна такi падыход эканомiць плойму часу.

- Не.

- Выдатна, - некрамант, пакрэхтваючы ад болю, заклаў рукi за галаву. - Iншы варыянт - дамаўляцца, так?

Кiркс кiўнуў.

- Тады iдзi i дамаўляйся. А я пакуль паднабяруся сiл - каб выбавiць вас з бяды, калi спатрэбiцца.

* * *

Шацёр барона апынуўся па-свойму пышны - разьбяное дрэва, палiраваны мосенж i шмат, шмат шоўкi, сабранага ў складаныя фiранкi, якiя стваралi iлюзiю прастору. Да шчасця, мясцовая мова апынулася наўдзiў простай - лiнгверсар раскусiў яго за пару хвiлiн.

- Так вы звалiлiся з неба? - Шахрыяр дон Бельсор, спустошыўшы кубак, напоўнiў яго зноў. Па шатры паплыў кiслы пах кепскага вiна. - Глупства. Неба - гэта алмазная сфера, гэта ведаюць нават дзецi.

- Не вялiкае глупства, чым землi песьяглаўцаў i Бок мiру, - некрамант, не пытаючы дазволу, пасеў у разьбяное крэсла з мудрагелiстым гербам на спiнцы. - Вы жа ведаеце, барон, за ракой мiр не канчаецца.

- За ракой? - Шахрыяр нахмурыўся - цыбаты выскачка паводзiў сябе тут, як гаспадар.

- Гэта прымаўка, - чарадзей адкрыта атрымлiваў асалоду ад сiтуацыяй. Ён нiбы бы вярнуўся дадому - да простых людзей, зразумелым жаданням i чыстым думкам. - Зрэшты, барон, мне... нам не патрэбна ваша вера. Мы пагодзiмся на вашу дапамогу - i толькi.

- Вы кажаце так, нiбы я ў вас у даўгу, - барон, упёршыся сцiснутымi кулакамi аб стол, змрочна зiрнуў на чарадзея. - На мой погляд, вы занадта закопваецеся.

- Па-мойму, зусiм няма, - вядзьмак, шырока ўсмiхнуўшыся, прышчоўкнуў пальцамi. У той жа iмгненне полымя пары факелаў па баках стала ператварылася ў добры дзясятак малюсенькiх агнiстых чалавечкаў. Увесь гэты натоўп неадкладна прынялася скакаць па раскошных шаўковых фiранках, пакiдаючы пасля сябе неакуратныя дзiркi. Вычакаўшы з паўхвiлiны, чарадзей зноў прышчоўкнуў пальцамi, лiквiдуючы ўсё гэтае бязладдзе, i звярнуўся да знямелага барона. - Гэта была дэманстрацыя, як вы разумееце. Каб вы пачалi ўспрымаць нас сур'езна.

Асоба барона павольна расплылося ў шчаслiвай усмешцы.

- Дзiўна! - ён, намацаўшы рукой бутлю з вiном, адсярбнуў прама з рыла. - А яшчэ што-небудзь такое можаце зрабiць?

Некрамант адчуў, што прасценькi заклiк саламандр нiколькi не напалохаў першабытнiка - наадварот, у нячэсанай галаве дваранiна заварушылася плойма свежанькiх iдэй. Iдэй таго гатунку, якiя надзвычай хвалебна выглядаюць на паперы, але ў рэальнасцi абгортваюцца вялiкай крывёй. Гэта вынiкала неадкладна спынiць.

- Шматлiкае, - чарадзей напышлiва кiўнуў, паспешлiва спрабуючы падпарадкаваць сабе розум першабытнiка. - Вось напрыклад...

Чарадзей хутка прашаптаў на памяць зацвярожаную формулу, у паветры перад носам барона павiсла мерна мiргаючая агнiстая спiраль, але гэтым усё i абмежавалася. Барон незадаволена пакруцiў носам.

- Сцiплавата як-то, з паходнямi фокус лепей быў. Добра, паехалi да мяне ў замак - тамака ўсё i вырашым.

* * *

Замак барона больш нагадваў развалiну, чым месца, дзе могуць жыць людзi - урослы ў вяршыню гранiтнай скалы, схаваны пад зялёнымi канчукамi паўзучай травы, ён быў цалкам непрыкметны з дарогi.

- Фамiльны гонар, - Шахрыяр ткнуў у руiны зматаным канчуком. - Самая старая крэпасць у гэтай частцы Залiва. А ну, пайшлi! - канчук злёгеньку ткнуў у голеную патылiцу пярэдняга ношчыка, i партшэз, калыхаючыся, паплыў па вузенькай сцяжынцы ў гару. "Ганаровыя госцi", уздыхнуўшы, патупалi следам.

Да шчасця, сталiца баронства апынулася ўсяго ў дзясятку кiламетраў ад месца падзення карабля. За пару гадзiн шляхi мясцовы валадар паспеў адукаваць прышэльцаў аб бягучай сiтуацыi ў краiне - адзiн раз, аб графiцы папоек на якi мае быць месяц - адзiн раз, i аб уласным радаводзе - шмат, шмат раз.

Вузкая, брукаваная каменем дарожка расцягнула працэсiю ў лiнiю, часова пазбавiўшы вандроўцаў ад удзелу ў гутарцы.

- Добры тут замак, - задуменна прамармытаў некрамант, аглядаючы крэпасць. - З паняццем размешчаны.

- Не разумею, чаго тут разумнага, - Кiркс ужо ледзь дыхаў. - Здохнуць можна, пакуль дадому патрапiш. Хоць з яго ношчыкамi... - капiтан пакрывiўся на мокрыя ад поту спiны служк.

- Разумна тут тое, што дарожка гэтая выдатна прастрэльваецца, - чарадзей кiнуў хуткi погляд на сера-зялёны гмах крэпасцi. - Упэўнены: калi бы мы паспрабавалi забрацца сюды самастойна, нам не далi зрабiць i дзясятка крокаў. Дарэчы, збегчы адгэтуль не прасцей.

- У мяне такое пачуццё, што мы лезем у пастку.

- У мяне таксама, - пацiснуў плечамi чарадзей. - Памiж iншым, я адразу прапаноўваў панарабiць з iх зомбi.

- Не адставайце, - капiтана злёгеньку падапхнулi ззаду. - Цямнее.

* * *

Гном з дроiдам сядзелi пад самым дахам крайняй вежы, у якой напэўна яшчэ стагоддзе назад была катавальная. Палiраваныя цытрынава-жоўтыя дошкi выдавалi дурманлiвы пах, а аблiцаваныя каменем сцены, здавалася, свяцiлiся знутры.

- Багата жывуць, - склаў дроiд, прастукаўшы адну з сцен. - Гэта маратэнскi шпат. Памiж iншым, паўкаштоўны камень.

- Дорага варта? - гном iмгненнем ажывiўся, прагна блiснуўшы вачамi.

- Парадкам, - штурман на секунду застыг, успамiнаючы кошты на "блясцяшкi". - Увогуле, на адлегласць да тысячы светагод - даволi выгодны груз. Далей - толькi калi вазiць па спецзаказу.

- Фактура добрая, - гном, пагладзiўшы сцяну, прыгледзеўся ў пералiўкi каменя. - У гаспадара вызначана ёсць густ.

- I грошы, - дадаў дроiд. - Тут не менш трохсот кiло - па сусветных коштах гэта не менш сотнi тысяч.

Гарын хмыкнуў.

- Не падобны гаспадар на багацея. Адчуваецца, што грошыкi ў яго водзяцца, але трохi - так, чыста на гаспадарку. Ведаеш, у заможных хатах ёсць такi... - гном паварушыў пальцамi, нiбы пералiчваючы грошы, - водар...

- Не ведаю, - адклiкаўся дроiд. - З усiх органаў пачуццяў мне даступныя толькi зрок i слых.

- А як жа ты ў пiве разбiраешся, мой жалезны сябар?

- Па электралiтычным эфекце.

* * *

Баль зацягнуўся запоўнач, але стравы i напоi, здавалася, усё не меншалi.

- Ваша прыбыццё - гэта знак лёсу, - барон пстрычкай пальцаў адправiў служку з масiўным срэбным тазiкам. - Вашы агнiстыя штучкi могуць вырашыць адно маё... цяжкасць. А я тады дапамагу вам. Iдзе?

Некрамант паспрабаваў зноў накласцi чары падначалення, але зноў беспаспяхова - спiраль, з хвiлiну памаргаўшы перад носам Шахрыяра, рассыпалася на асобныя iскры.

- Добра.

- Я так i ведаў, што мы дамовiмся, - на твары барона асляпляльна блiснула белазубая ўсмешка.

- У мяне такое адчуванне, што я не толькi саўгануў галаву ў капкан, але i зашчапiў яго, - ледзь чуваць прашаптаў чарадзей.

* * *

- Асцярожней! - незадаволена прамармытала галава робата, нядбайна прыбудаваная на разьбяным зэдлiку. - Кантакты пагнеш!

- Пагну - так выпрастаю, - безуважлiва адклiкаўся гном, калупаючыся ўсярэдзiне распатрошанаго цела дроiда. - Было бы што хiлiць.

- Вось я цябе да хiрурга адпраўлю, - з'едлiва прашыпеў штурман. - Тады i зразумееш - якое гэта, калi ў вантробах калупаюцца.

- Паршыва, - Гарын нарэшце знайшоў патрэбны блок. - Прыгатуйцеся, хворы, будзе трохi балюча...

Раздаўся сухi трэск, i ў пакоi рэзка запахла азонам.

- Садыст, - прахрыпеў штурман, нарэшце ачуючыся. - Хто ж кабеля напроста ўтыкае... Яны ж у мяне з фазай не развязаныя!

- Добра зафiксаваны пацыент анестэзii не патрабуе, - крыважэрна ўхмыльнуўся гном. - Так любiў гаварыць наш батальённы лекар.

- Ты ж, накшталт, купец!

- А першасны капiтал на гандаль дзе ўзяць? - ласкава пацiкавiўся Гарын. - Татка-то мой жывы i здаровы, а як грошыкi лiчыць... - Гарын летуценна закацiў вочы. - Ён нават дзеткам кiшэнныя даваў у абавязак - пад адсоткi. Вельмi, цi ведаеш, спрыяла засваенню арыфметыкi.

- Шчаслiвае дзяцiнства, - хiхiкнуў дроiд. - А я яшчэ, доўбня, людзям зайздросцiў...

- Менш гутарак, больш справы, - буркнуў Гарын. Настрой у яго сапсавалася - пакiнуўшы бацькаву хату, ён iмкнуўся ўспамiнаць аб дзiцячай сiтавiне як мага менш. - Працуе?

- Працуе, - адклiкаўся штурман. - Слабенька, вядома, але...

Ён раптам замоўк.

- Ну, што? - шэптам пацiкавiўся гном.

- Моцная крынiца радыёвыпраменьвання на поўнач-усход ад нас. Гэта дрэнна. Падобна на станцыю занальнай сувязi. I гэта добра.

- Растлумач.

- Дрэнна - значыць, мы тут такiя не адны. Але наш гаспадар нiчога пра iх не ведае - iнакш бы не нёс глупства пра алмазную сферу. А добра - гэта ўсёткi не радар. I гэта дазваляе мне спадзявацца, што нас усё яшчэ не заўважылi.

* * *

На гэты раз партшэзы дасталiся ўсiм - нават дроiду, паланкiн якога пад вагай ста кiло жалеза трашчаў i прагiнаўся.

- Ехаць доўга, - растлумачыў барон. - Паспееце нагуляцца.

- Вельмi дарэчы, - Кiркс, прадставiўшы, што па мясцовых мерках азначала "доўга", пакрыўся халодным потым.

- Ну, у дарогу, - некрамант вынырнуў нiбы з-пад землi, паспешлiва выцiраючы рукi нейкi анучай. - I, пажадана, хутчэй. А то цяпер пачнецца... - Ён нырнуў у паланкiн i паспешлiва зашмаргнуў фiранкi.

Капiтан жадаў пацiкавiцца - у чым чыннiк паспеху, але тут са боку задняга двара прычулiся гнеўныя ляманты - часткова птушына, часткова чалавечыя.

- Iзноў варажыў?

- Прыметы спраўджваюцца. Потым распавяду, - сцiсла адклiкаўся чарадзей, секундай пазней замёршы нерухома.

- У дарогу, - абвясцiў барон, акуратна секануўшы пярэдняга ношчыка бiзуном. - Ну, пайшоў!

* * *

Калi працэсiя абралася на нармалёвую дарогу, капiтан, узнагародзiўшы пярэдняга ношчыка серыяй штурхялёў, нагнаў партшэз некраманта. Той, рассунуў фiранкi, выцягнуўся ў паланкiне ва ўвесь рост, вызначана атрымлiваючы асалоду ад сiтуацыяй.

- Табе ўсё роўна, па чым варажыць?

- Былi бы ўнутранасцi. А так - хоць на мышах. Толькi тамака знакi разглядаць няёмка.

- Якiя яшчэ знакi? - Кiркс прадставiў сабе распатрошаную мыш, i яму на iмгненне стала блага.

- Знакi лёсу, - пацiснуў плечамi чарадзей. - Гэта так проста не распавесцi. Увогуле, цяперашняй варажбой я задаволены. Усё скончыцца шчасна.

- Для ўсiх?

Вядзьмак акiнуў капiтана пiльным поглядам.

- З улiкам таго, што без нашай дружнай кампанii я цi наўрад атрымаю патрэбныя для рытуалу кампаненты... - Кiркс павольна выдыхнуў. - А вось для яго, - некрамант кiўнуў на важна якi сядзiць у партшэзе барона, - не ведаю. Яго я не загадваў.

* * *

Замак стрыечнага дзядзькi Шахрыяра, Джавiда дон Аргаста, выглядаў не ў прыклад самавiцей - глыбокi роў, запоўнены вадой, добры дзясятак веж, зiготкiх беласнежным бетонам, счацвяроная лазерная турэль у надвратной вежы i серабрыстая паўсфера пасадкавага маяка на заднiм двары.

- Ён звязаўся з падземнымi дэманамi, - растлумачыў барон. - Не ведаю, чым ён iм глянуўся - але золата ў яго казне прыбывае, памнажаючы i без таго надмерны гонар майго дзядзькi.

- I што? - састроiўшы нявiнны твар, пацiкавiўся гном.

- Ганарыстасць - гэта дрэнна, - хiтра блiснуўшы вачамi, адклiкаўся Шахрыяр. - Я так думаю - яго дух бязмерна мучыцца ад гэтага. А вось калi бы ў яго золата было паменш, а ў мяне - пабольш, так было бы правiльней. Ды i дух бы яго менш мучаўся.

- Цiкава, - гном хмыкнуў. - Па iсце, вы задумалi банальнае рабаванне.

Барон пацiснуў плечамi.

- Я заву гэта - мiсiяй роднаснай дапамогi. I чакаю вашай дапамогi.

Капiтан, выцягнуўшы з заплечнiка бiнокль, прымкнуў да акуляраў. Убачанае яму не спадабалася - крэпасць была абсаджаная вiдэакамерамi, як святочны торт - арэхавай абсыпкай.

- Нам не мiнуць незаўважанымi. Адна надзея - на тваё вядзьмарства, - Кiркс перадаў бiнокль некраманту. Той нячутна вымацюгаўся.

- Я не змагу. Яны - за вадзяным кальцом.

Памеркаваўшы, капiтан зразумеў - чарадзей меў у выглядзе роў.

- I што?

- Я - некрамант. Яшчэ трохi, зусiм трохi стыхiйнiк, па паветры i агню. А роў - гэта сiнтэз зямлi i воды, маiх антаганiстаў. Мне нават тут вядзьмарыць нялёгка!

- Нейкiя цяжкасцi? - пацiкавiўся Шахрыяр. Ён не зразумеў нi словы з дыялогу, але iнтанацыя казала сама за сябе.

- Не, нiякiх, - адклiкалiся вядзьмак з капiтанам у адзiн голас.

* * *

- А ты казаў - нiякiх кантактаў з неразвiтымi мiрамi, закон нейкi прыплятаў...- з'едлiва прашаптаў гном, разглядаючы кар?ер, угрызшыся ў гару за замкам. На далёкiм схiле кешкалiся малюсенькiя фiгуркi, у якiх штурман з здзiўленнем прызнаў дроiдаў-капальнiкаў - магутныя машыны з добры дзясятак метраў у даўжыню. Маштаб раскопак уразiў робата - на самай справе тытанiчны кар?ер паспеў зжэрцi адну гару, i цяпер падбiраўся да другога.

- Вось табе i закон Бранiгана, - штурман выпрабаваў непрыемнае пачуццё, нiбы бездакорная сiстэмная логiка ўсёткi дала збой. Апошнi раз з iм такое было, калi ён паспрабаваў выбудаваць рэалiстычную мадэль парадоксу.

- Камерцыя, мой жалезны сябар, - Гарын паблажлiва папляскаў дроiда па сталёвым боку, - гэтая рэч такаючы, што выконвае законы толькi, калi гэта выгодна.

* * *

На другi дзень стаяння пад замкам Джавiда палiў дождж, i некрамант зусiм засумаваў. Зараз у яго не атрымлiвалiся нават найпростыя фокусы.

- Але ў цябе жа атрымлiвалася, - гном здзiўлена ўвазрыўся на счарнелы камень, ваняўшы гарэлай гумай. - Тады, у мора.

- Я вядзьмарыў няправiльна, - раздражнёна буркнуў чарадзей.

- Так паспрабуй i цяпер... няправiльна.

Вядзьмак, прыпадняўшыся з насечанага лапнiка, выразна пакруцiў пальцам у скронi.

- Жыць надакучыла? Я ж магу такога стварыць - вяшчунства Гэндзеля дзiцячай казкай здасца.

Гном сцепануўся.

- Па-мойму, ты перабольшваеш.

- Я? - некрамант быў абураны да глыбiнi душы. - Я нiколi не перабольшваю.

- Вось i давядзi, - гном, схаваўшы ў барадзе ўсмешку, лёг на спiну. - Без спасылак на акалiчнасцi.

* * *

Барон дзёр i кiдаў - але "роднасную дапамогу" дзядзьку прыйшлося адкласцi яшчэ на тыдзень. Некрамант, запатрабаваўшы геаграфiчны атлас, засеў за разлiкi - яго гонар была ўражаная, i душа патрабавала помсты.

- Ну, я яму пакаджу, - пяро скакала па грубiянскай паперы, пакiдаючы за сабой ланцужкi кляксаў i радкi формул. Да шчасця для гнома, чарадзей вырашыў дазволiць спрэчку канструктыўна - iнакш бы Гарын не дажыў да ранiцы. - Ён яшчэ ўбачыць, як смяяцца!

На пяты дзень хмары рассеялiся, i вядзьмак ладна павесялеў. Свежаперакопаную паляну засыпалi добрай тонай попелу, па-над якiм легла скручаная з дрота пентаграма.

- Сталь i агонь, - чарадзей замацаваў на канцах зоркi малюсенькiя свечкi i адышоў у бок. - Ну, Гарын, малiся.

* * *

Крэпасць трэцiя суткi запар танула ў пяшчанай буры. Сотнi маланак дзяўблi бетон, пакiдаючы пасля сябе аплаўленыя лункi. Электронiка ўсярэдзiне начыста перагарэла, i гарнiзон схаваўся ў падзямеллях - тамака апынулася прызапашана ўдосталь ежы, вады i не было дробнага, адваротнага пяску, якi спрабаваў пралезцi ў кожную шчылiну.

- Я не жадаў, каб дзядзька... моцна папакутаваў, - няўпэўнена заўважыў Шахрыяр, убачыўшы патанулы ў дзюнах замак.

- Я думаю, што з iм усё будзе ў парадку, - некрамант нядбайна махнуў рукой. - Можаш правяраць.

* * *

Тры партшэзы замерлi перад зламанымi варотамi замка - барон пагадзiўся пакiнуць у лагеры толькi гнома са штурманам. Некрамант лiтаральна свяцiўся ад задавальнення, разглядаючы развалiны - бетонавыя вежы ператварылiся ў кучу пераламаных плiт, з якiх тырчалi iржавыя дубцы, роў апынуўся даверху засыпаны пяском, а лазерная турэль валялася ў куце двара кавалкам металалому.

- Дзядзечка Джавiд! - загарлапанiў барон ва ўсю моц лёгкiх. - О, якое гора - я не веру сваiм вачам!

- Шахрыяр? - са боку каменнага данжону - адзiнага, якi выдужаў у буры, данёсся слабы шоргат. - Хлопчык мой, няўжо гэта ты?

- Аб, мой умiлаваны дзядзька! - адклiкаўся барон з непадробным жахам у голасе. - Што за дэвы наведалi твой утульны замак?

- Дэвы пустэльнi, несумнеўна, - чарадзей нарэшце смог разглядзець, адкуль iшоў голас - у вузкай байнiцы ў самога ўваходу ў вежу блiскацелi падазроныя вочы.

- О, мой непараўнальны дзядзька, ты цэлы? - голас прагнага пляменнiка прамянеў шчырым клопатам.

- Яны не змаглi пашкодзiць праўдзiва моцнаму духу, - дзверы са скрыгатам адчынiлася, i надвор выкацiлася шчуплая фiгурка, закутая ў браню з ног да галавы. Зрэшты, яна тут жа замерла - пясок у двары зацягваў ногi не горш багны, i калi бы не загадзя сплеценыя з лазы апоркi на ногi, ношчыкаў бы ўжо засмактала па грудзi.

- Але твой замак! Няўжо слых наконт прагных дэманаў падзямелля апынулiся праўдай?

- Можа, i так... - з-за дзверы вызiрнуў дзядок у багата вышываным камзоле. - Яны цяпер у мяне ў падзямелле, у калодках. Я як раз чакаў перадышкi - дроўцаў у мяне некамплект, нi алеi падцяплiць, нi прылада загартаваць.

Кiркса перасмыкнула - ён прадставiў, што цяпер адчуваюць няшчасныя кантрабандысты, i яму нават стала iх трошачкi шкада. Барон ужо выскачыў з партшезу i вобцас кiнуўся да "умiлаванаму дзядзьку".

- Я упэўнены, што ўся справа - у праклятым золаце, - па-змоўнiцку шапнуў ён Джавiду, адтаскваючы яго ад выратавальнага лаза ў падзямелле. - Вось калi б...

- Ашуканец! - вiск дзядка прымусiў некраманта незадаволена прыжмурыцца. Шчуплы целаахоўнiк кiнуў пад ногi шчыт i выхапiў шаблю, паспрабаваўшы адбiць гаспадара, але барон спрытна ўсадзiў яму ў шчылiну забрала доўгi кiнжал. Раздаўся сухi трэск, i целаахоўнiк павалiўся нiц.

- А зараз - ходу, - Шахыяр, сцiснуўшы ў руках дзядзьку, якi з усiх сiл прабаваў вырвацца, лёгка заскочыў у паланкiн i акуратна штурхнуў пярэдняга ношчыка парадным ботам у павуцiннi з лазы. Служкi шустра перайшлi на рысь - i своечасова, з данжона ўжо сыпалася раз'юшаная лютва Джавiда. Зрэшты, яна амаль адразу жа ўгразла па каленi, не паспеўшы зрабiць па выкрадальнiках нават пары прыцэльных стрэлаў.

- Не дагонiце, не дагонiце, - цалкам па-блазенску гыркнуў Шахрыяр, спавiваючы сваяка, бьючагася, як рыба, выцягнутая на бераг.